Κατάθλιψη και Ψυχική Υγεία: Από τι προκαλείται και πως αντιμετωπίζεται

23 Νοεμβρίου, 2020 Από τον Νικόλαο Καρπούζη Νέα Ψυχολογίας

Τί είναι η κατάθλιψη; Πριν αναφερθούμε στο τί ακριβώς είναι η κατάθλιψη και πως  εμφανίζεται, καλό θα είναι να αναφερθούμε στο γιατί  θα πρέπει να της δίνουμε σημασία και προσοχή και να αναζητούμε βοήθεια στην αντιμετώπισή της.

Η κατάθλιψη μπορεί να έχει γενετικά αίτια (κληρονομική ή γενετική προδιάθεση) ή μπορεί οι εμπειρίες και οι δυσκολίες στη ζωή να οδηγήσουν έναν άνθρωπο να αναπτύξει καταθλιπτικά χαρακτηριστικά και ως εκ τούτου να εκδηλώσει καταθλιπτικά επεισόδια. Συνεπώς σε καμία περίπτωση ο άνθρωπος δεν θα πρέπει να την αντιμετωπίζει ως «ταμπού» ή ως κάτι ντροπιαστικό που θα πρέπει να αποφεύγει να το συζητάει. Απεναντίας, η συμβολή της οικογένειας, των φίλων και των ειδικών υγείας κρίνεται αναγκαία όταν τα καταθλιπτικά επεισόδια καταλαμβάνουν αρκετό χώρο στη καθημερινότητά μας. Αν μη τι άλλο ο άνθρωπος είναι κατ’ ουσίαν συλλογικό και ομαδικό όν και το να μοιραζόμαστε βοήθεια και να συζητάμε για τα προβλήματά μας μπορεί μόνο καλό να κάνει και να συντελέσει στη καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση των δυσκολιών μας.

Τα συμπτώματα της κατάθλιψης είναι τα εξής:

  • Καταθλιπτική διάθεση σε μεγάλα διαστήματα της ημέρας
  • Απώλεια ενδιαφέροντος σε πράγματα που μας αρέσουν πολύ
  • Μειωμένη άντληση ευχαρίστησης από δραστηριότητες που κάποτε βρίσκαμε ευχάριστες και ενδιαφέρουσες
  • Απώλεια ή μειωμένη σεξουαλική επιθυμία
  • Αλλαγές στην όρεξή μας (τρώμε πολύ λιγότερο ή πολύ περισσότερο απ’ ότι συνήθως)
  • Ξαφνική απώλεια βάρους ή ενίσχυση βάρους
  • Αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου (κοιμόμαστε πολύ ή ελάχιστα)
  • Αίσθηση κούρασης-κόπωσης ακόμη και μετά τον ύπνο
  • Αίσθηση αδυναμίας και απώλειας ενέργειας
  • Αισθήματα αναξιότητας και ενοχής
  • Δυσκολίες στη σκέψη, στη συγκέντρωση ή ακόμη και στη λήψη αποφάσεων
  • Επαναλαμβανόμενες σκέψης περί θανάτου ή αυτοκτονίας ή και απόπειρα αυτοκτονίας

Αιτίες και πρόγνωση

Βιολογικά αίτια

Μια πιθανή αιτία της κατάθλιψης εντοπίζεται στην ανισορροπία των νευροδιαβιβαστών οι οποίοι σχετίζονται με τη ρύθμιση της διάθεσης. Ορισμένοι νευροδιαβιβαστές όπως η σεροτονίνη, η ντοπαμίνη και η νορεπινεφρίνη συμβάλλουν σημαντικά στη διάθεση του ατόμου. Είναι αρκετά σύνηθες, η κατάθλιψη να εκδηλώνεται σε ανθρώπους με χρόνιες νόσους, σε άτομα με διαταραχές ύπνου και σε ανθρώπους με προβλήματα του θυρεοειδή. Τα υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης εκδηλώνονται σε ανθρώπους με χρόνιους πόνους, διαβήτη, πολλαπλή σκλήρυνση και καρκίνο.

Οικογενειακό Ιστορικό και Γενετική

Το οικογενειακό ιστορικό αποτελεί ένα πολύ σημαντικό προγνωστικό δείκτη της κατάθλιψης (κληρονομικότητα). Είναι πιθανό να εκδηλώσει κανείς συμπτώματα κατάθλιψης εάν κάποιος γονέας, παππούς ή θείος είχε διαγνωστεί με καταθλιπτική διαταραχή. Οι εκτιμήσεις των ερευνών δείχνουν ότι η κατάθλιψη οφείλεται κατά 40% σε γενετικούς / κληρονομικούς παράγοντες.

Κακή διατροφή

Ένα φτωχό σε θρεπτική αξία φαγητό συμβάλλει στην κατάθλιψη με διάφορους τρόπους. Η απουσία βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα κατάθλιψης. Ένας αριθμός ερευνών δείχνει ότι οι διατροφές χαμηλές σε ομέγα-3 λιπαρά ή η ανισορροπία μεταξύ ομέγα-6 και ομέγα-3 στον οργανισμό σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης της κατάθλιψης.

Στρες

Το έντονο στρες, αγχωτικές και στρεσογόνες καταστάσεις μπορούν να υπονομεύσουν την κρίση και ικανότητα του ανθρώπου να ανταπεξέλθει στις καθημερινές απαιτήσεις του και αυτό μπορεί να αποτελέσει δείκτη εκδήλωσης της κατάθλιψης. Έρευνες δείχνουν ότι σε περιόδους έντονου άγχους, τα επίπεδα κορτιζόλης αυξάνονται και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επηρεάζεται η σεροτονίνη η οποία συμβάλει στην κατάθλιψη.

Χρήση ουσιών

Το αλκοόλ και οι ναρκωτικές ουσίες, επίσης, διαδραματίζουν σοβαρό ρόλο στην εκδήλωση της κατάθλιψης. Ακόμη, φαίνεται πως ορισμένα συνταγογραφούμενα φάρμακα συνδέονται με τη καταθλιπτική διαταραχή όπως, αντισπασμωδικά, στατίνες, διεγερτικά, βενζοδιαζεπίνες, κορτικοστεροειδή και β-αναστολείς

Θεραπεία

Η κατάθλιψη και οι καταθλιπτικές διαταραχές αντιμετωπίζονται συνήθως με 2 τρόπους: Ψυχοθεραπεία ή φαρμακευτική αγωγή και δεν είναι ασυνήθιστο τακτικά να προτιμάται ο συνδυασμός των δύο. Πολλοί άνθρωποι προκειμένου να διαχειριστούν τη καταθλιπτική τους διάθεση εφαρμόζουν διάφορες στρατηγικές όπως συχνή εκγύμναση, αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, διακόπτουν το αλκοόλ ή το κάπνισμα και άλλοι φροντίζουν να καταναλώνουν τροφές υψηλές σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Ακόμη, δραστηριότητες που προάγουν τη κοινωνική συμμετοχή και επαφή με ανθρώπους και το διάβασμα βιβλίων αυτοβοήθειας ενισχύουν τη ψυχολογία και συμβάλλουν θετικά στον περιορισμό των καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Ωστόσο, το είδος της θεραπείας που θα ακολουθήσετε με τον θεραπευτή σας καθορίζεται πάντα από τον τύπο της κατάθλιψης και από την ένταση των συμπτωμάτων που εκδηλώνετε.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

What is depression and what can i do about it? (n.d.). Retrieved November 23, 2020, from https://www.medicalnewstoday.com/articles/8933

What Is Depression? | Understanding Sadness and Clinical Depression. (2020, August 26). Retrieved November 23, 2020, from https://www.webmd.com/depression/guide/what-is-depression

Depression. (n.d.). Retrieved November 23, 2020, from https://adaa.org/understanding-anxiety/depression

Melinda. (n.d.). Depression Symptoms and Warning Signs. Retrieved November 23, 2020, from https://www.helpguide.org/articles/depression/depression-symptoms-and-warning-signs.htm

Next