Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή και Κοινωνικό Άγχος
Ένας κόσμος ταχύτατων εξελίξεων και δεδομένων απαιτεί μεγάλη προσαρμοστικότητα, γρήγορες και σωστές αποφάσεις καθώς και σωματικό και ψυχικό κόπο. Για να ανταποκριθούμε σε αυτές τις απαιτήσεις θα πρέπει να παραμένουμε ενεργοί, ζωντανοί και δραστήριοι διατηρώντας ταυτόχρονα ψυχραιμία. Ωστόσο το να διατηρήσουμε νηφαλιότητα σκέψης σε ένα τόσο στρεσογόνο κόσμο είναι κάτι αρκετά δύσκολο. Το αποτέλεσμα αυτής της έντασης προκαλεί άγχος ή στρες. Το στρες χωρίζεται στο εποικοδομητικό στρες (Eustress) και στο «κακό» στρες (άγχος).
Θετικό στρες (Eustress)
Το θετικό άγχος είναι καλό να υπάρχει (έως αναγκαίο) έτσι ώστε να μας κινητοποιεί να επιβιώσουμε, να ζήσουμε και να παρακινηθούμε να κάνουμε πράγματα στη ζωή. Ακόμη, μας βοηθάει στο να γινόμαστε παραγωγικοί στη ζωή μας και λειτουργικοί στις καθημερινές απαιτήσεις.
Αρνητικό στρες (άγχος)
Σε αυτή τη κατηγορία μπορούν να ενταχθούν θεωρητικά πολλά μοντέλα και διαταραχές αγχωδών διαταραχών. Με την ευρύτερη έννοια αυτό που ονομάζουμε άγχος είναι ο φόβος ή η απειλή που αισθανόμαστε μέσα μας για μια περίσταση. Είναι γενικότερα μια εσωτερική ταραχή και ανησυχία που βιώνουμε μέσα μας χωρίς να υπάρχει πάντα προφανής αιτία. Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή, Κοινωνικό άγχος (κοινωνική φοβία), Κρίσεις Πανικού, Διαταραχές Πανικού, Φοβίες και Αγοραφοβία. Όλα αυτά αλλά και αρκετές άλλες διαταραχές έχουν ως κοινό παρονομαστή το άγχος.
Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή (ΓΑΔ)
Οι άνθρωποι με ΓΑΔ συχνά ανησυχούν και δεν μπορούν να ελέγξουν το άγχος τους. Βιώνουν μια συνεχή και επίμονη ανησυχία σε όλους τους τομείς της ζωής τους. Στον οικονομικό τομέα, στον επαγγελματικό, στην υγεία, στην οικογένεια αλλά και σε άλλους τομείς. Στη σκέψη τους κυριαρχεί η σκέψη της καταστροφής για ένα επερχόμενο συμβάν, ακόμα και όταν οι περιστάσεις δεν το δικαιολογούν.
Συμπτώματα:
- Συχνό αίσθημα κούρασης (ανικανότητα ξεκούρασης)
- Συνεχόμενη ένταση και νευρικότητα
- Δυσκολία στη συγκέντρωση
- Αίσθημα ζαλάδας
- Ευερεθιστότητα
- Πόνος στους μύες
- Προβλήματα και δυσκολίες στον ύπνο
Αντιμετώπιση
Η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία μας βοηθάει στο να υιοθετήσουμε ένα καινούριο τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς. Οι αλλαγές αυτές που επέρχονται δημιουργούν νέες οπτικές στη λειτουργία και στην αξιολόγηση της ζωής μας. Μέσω της ψυχοθεραπείας μαθαίνουμε και αναπτύσσουμε νέες στάσεις ζωής και μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε το άγχος μας. Μερικοί ακόμα τρόποι αντιμετώπισης είναι η τακτική άσκηση, ο διαλογισμός, η ανάγνωση βιβλίων αυτό-βοήθειας καθώς και τεχνικές χαλάρωσης.
Κοινωνική Φοβία
Ως κοινωνικό άγχος ή Διαταραχή Κοινωνικού Άγχος ορίζεται ο φόβος/ανησυχία που εκδηλώνει ένας άνθρωπος σε ορισμένες κοινωνικές περιστάσεις. Αυτές οι περιστάσεις μπορεί να είναι μια συζήτηση με άλλους ανθρώπους καθώς και η συνάντηση με καινούριους ανθρώπους. Ακόμη, η αίσθηση ενός άβολου συναισθήματος στη παρουσία τρίτων και ο φόβος μη κριθούμε ή ντροπιαστούμε από κάποιο λάθος μας.
Στις περιπτώσεις που πιάσουμε τον εαυτό μας να έχει τέτοιες φοβίες, συνήθως πίσω από αυτό κρύβεται κάποιο τραυματικό γεγονός.
Συμπτώματα:
- Έντονη ανησυχία και άγχος για κοινωνικές περιστάσεις από φόβο έκθεσης ή ντροπής απέναντι σε άλλους
- Φόβος ότι το άτομο θα λειτουργήσει ή εκδηλώσει αγχώδη συμπεριφορά και αυτό θα οδηγήσει σε αρνητική κριτική από άλλους
- Δυσανάλογη εκδήλωση άγχους σε σχέση με τη κοινωνική περίσταση
- Αποφυγή κοινωνικών συναθροίσεων ή εκδηλώσεων λόγο έντονου φόβου ή άγχους
Αντιμετώπιση
Η Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους συνήθως αντιμετωπίζεται μέσω της ψυχοθεραπείας και ορισμένες φορές μέσω φαρμακευτικής αγωγής. Συγκεκριμένα οι συνεδρίες που βασίζονται στη Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία φαίνονται να έχουν συγκεκριμένα πλεονεκτήματα. Οι αλλαγές και τα αποτελέσματα που παρουσιάζονται μέσω της ΓΣΘ φαίνονται να έχουν πιο μακροχρόνια επίδραση. Αντίθετα, η φαρμακευτική αγωγή είναι πιο άμεση και γρήγορη, αλλά δεν έχει την ίδια μακροβιότητα σε σχέση με τη ψυχοθεραπεία.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Diagnostic and statistical manual of mental disorders: Dsm-5. (2017). In Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5 (pp. 202-223). Arlington, VA: American Psychiatric Association.
Treatment. (n.d.). Retrieved February 24, 2021, from https://adaa.org/understanding-anxiety/generalized-anxiety-disorder-gad/treatment
Nhs choices. (n.d.). Retrieved February 24, 2021, from https://www.nhs.uk/conditions/generalised-anxiety-disorder/treatment/
Publishing, H. (n.d.). Treating social anxiety disorder. Retrieved February 24, 2021, from https://www.health.harvard.edu/newsletter_article/treating-social-anxiety-disorder
Treatments for social anxiety disorder. (2019, November 13). Retrieved February 24, 2021, from https://www.webmd.com/anxiety-panic/treatments-social-anxiety-disorder