Η υπνοθεραπεία δεν είναι μια μαγική ή μυστικιστική διαδικασία μέσω της οποίας ο άνθρωπος χάνει την συνείδηση ή τις αισθήσεις του , ή κοιμάται. Αντιθέτως είναι μια αμιγώς φυσική χαλάρωση και ηρεμία των λειτουργιών του εγκεφάλου κατά την οποία μάλιστα ο άνθρωπος έχει πλήρη συνείδηση και συνειδητότητα της κατάστασης γύρω του και μέσα του. Κατά την διάρκεια της ύπνωσης ο άνθρωπος μπορεί είτε να έχει ανοιχτά τα μάτια του αν το επιθυμεί, είτε κλειστά.
Σκοπός της ύπνωσης είναι το άτομο να χαλαρώσει και να εστιάσει τη προσοχή του σε μία συγκεκριμένη συνθήκη ή κατάσταση με σκοπό να απορροφηθεί η προσοχή του όλη σε ένα σημείο. Η διαδικασία αυτή αποσκοπεί αφενός στην χαλάρωση του εγκεφάλου, και αφετέρου στο να κάνει τον εγκέφαλο του πιο δεκτικό στις κατευθύνσεις του θεραπευτή και πιο δεκτικό στην αλλαγή της ζωής του. Η ύπνωση για να το επιτύχει αυτό παρακάμπτει το αναλυτικό καθώς και το δημιουργικό τμήμα του εγκεφάλου και «συντονίζει» τον εγκέφαλο σε ένα κανάλι υποσυνείδητης λειτουργίας. Εκεί ακριβώς λοιπόν, ο θεραπευτής δίνει κατευθύνσεις/οδηγίες (τις λεγόμενες υποβολές) στο υποσυνείδητο έτσι ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία αλλαγής του ατόμου εκ βάθους. Είναι σημαντικό να τονιστεί εδώ πως η κλινική υπνοθεραπεία/ύπνωση δεν είναι μια αυτούσια-αυτόνομη μέθοδος θεραπείας. Ο ρόλος της είναι υποστηρικτικός και συμπληρωματικός στη διαδικασία της θεραπείας.